Zeszyt 1 (632) Tom 163 – KOŚCIÓŁ WOBEC NOWYCH WYZWAŃ

LIPIEC – SIERPIEŃ 2014 r.

SPIS TREŚCI

• Wprowadzenie
• KS. CZESŁAW PARZYSZEK SAC – Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego obecne w Polsce
  
  Swoistym „znakiem czasu” po Soborze Watykańskim II jest powstawanie coraz to nowych ruchów i wspólnot odnowy życia duchowego, zwłaszcza wśród ludzi świeckich. Bł. Jan Paweł II w posynodalnej adhortacji apostolskiej Christifideles laici napisał, że możemy wręcz mówić o nowej epoce zrzeszeń katolików świeckich (por. ChL 29). Niepowtarzalną wspólnotą wiernych jest Zjednoczenie Apostolstwa Katolickiego – dzieło św. Wincentego Pallottiego, założone w Rzymie w 1835 roku, od 1907 roku obecne w Polsce. Kard. Stanisław Ryłko, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Świeckich, dekretem z dnia 28 października 2008 roku potwierdził erygowanie tego dzieła jako międzynarodowego publicznego stowarzyszenia wiernych na prawie papieskim i zatwierdził Statut Generalny dzieła. Zjednoczenie wyróżnia się niepowtarzalną duchowością. Jest ono komunią wiernych, którzy żyjąc według charyzmatu św. Wincentego Pallottiego, pobudzają współodpowiedzialność wszystkich ochrzczonych za ożywianie wiary, za rozpalanie miłości w Kościele i w świecie i za doprowadzenie wszystkich do jedności w Chrystusie. Rodzi się wśród wielu Polaków szereg pytań odnośnie do Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego, m.in.: jaka jest geneza tego dzieła, czym się ono odznacza, jakie są jego charakterystyczne cechy i jak przedstawia się ono dzisiaj w świetle oficjalnych dokumentów, zatwierdzonych przez Stolicę Apostolską, czy też jak jest ono realizowane w Polsce. Na te pytania odpowiada autor w niniejszym artykule.

  Pokaż streszczenie

  Ukryj streszczenie
• BARBARA ROZEN – Formacja w świeckich instytutach życia konsekrowanego 
  Przedmiotem podjętej refleksji naukowej jest formacja we wspólnotach życia konsekrowanego zwanych instytutami świeckimi. Członkinie instytutów świeckich nie wyróżniają się od innych strojem, ani żadnymi zewnętrznymi symbolami, żyją zwyczajnie w warunkach świeckich, ale w oblubieńczej relacji z Chrystusem, przypieczętowanej ślubami: ubóstwa, posłuszeństwa i czystości. Podjęcie życia według rad ewangelicznych wymaga prowadzenia intensywnego życia duchowego. Każdy instytut jest zobowiązany dostarczyć swoim członkom odpowiedniej posługi formacyjnej. Osobisty wysiłek pracy nad sobą jest wspierany i kierunkowany przez strukturę formacji wypracowaną w każdym instytucie i ogólnie zarysowaną w konstytucjach danej wspólnoty. W każdym instytucie jest osoba odpowiedzialna za formację. Okres formacji do ślubów wieczystych trwa kilka lat i jest podzielony na etapy. Po ślubach wieczystych formacja trwa dalej, ale jest bardziej samodzielna, ukierunkowana na nieustanny proces nawracania i troskę o wierność powołaniu.

  Pokaż streszczenie

  Ukryj streszczenie
• KS. WOJCIECH NECEL SChr – Prawny status kapelana/misjonarza migrantów
• KS. DARIUSZ RAŚ – Od Inter mirifica do infoetyki
  
  Zdecydowana pochwała mediów w dekrecie Inter Mirifica wyrażona przez autorytety obecne na Soborze Watykańskim II wpływa do dziś na nastawienie wspólnoty Kościoła. Autorzy dekretu zgodnie stwierdzili: narzędzia techniczne odnoszą się bezpośrednio do ducha ludzkiego, nie tylko ułatwiają i przyspieszają społeczną komunikację, ale posiadają zdolność rozpowszechniania duchowych treści. Współczesne media – po 50 latach od ogłoszenia dekretu – nadal wykazują te cechy. Jednak z uwagi na ich coraz nowocześniejszy charakter i wszechobecność należy poważnie zająć się problematyką infoetyczną, którą papież Benedykt XVI proponuje jako aktualne zadanie cywilizacyjne. Bezpieczne korzystanie z mediów dla nowych pokoleń winno być zapewnione przez nas.

  Pokaż streszczenie

  Ukryj streszczenie
• EWA MARIA ŁASKARZEWSKA – Blogi polskich księży i zakonników jako miejsce nawiązywania kontaktów z czytelnikami
  
  Artykuł poświęcony jest polskim kapłanom i zakonnikom prowadzącym blogi. Autorka przedstawia w nim wyniki badań empirycznych przeprowadzonych wśród blogerów w 2011 roku ze szczególnym wyakcentowaniem kontaktów jakie nawiązują blogerzy z czytelnikami poza blogosferą. Przeanalizowane zostały cztery główne aspekty: korespondencja za pomocą poczty elektronicznej, komunikacja za pośrednictwem komunikatorów internetowych, smsy i rozmowy telefoniczne oraz spotkania poza rzeczywistością wirtualną.

  Pokaż streszczenie

  Ukryj streszczenie
• EWA PORADA – Małżeństwo we współczesnej kulturze – koncepcja genderowa czy katolicka?
  
  Małżeństwo we współczesnej kulturze – koncepcja genderowa czy katolicka jest próbą diagnozy wpływów myślenia genderowego na postrzeganie małżeństwa i rodziny. Aby precyzyjnie wykazać ten wpływ (nierzadko subtelnie ujawniający się w praktyce życia) skonfrontowano myślenie zwolenników ideologii gender z tradycyjnym nauczaniem Kościoła na ten temat. W konfrontacji tych dwóch sposobów postrzegania małżeństwa, można dostrzec, że koncepcja genderowa, chociaż na pozór bardziej atrakcyjna przez promowanie szczęścia indywidualnego poszczególnych partnerów związku: niezależność, możliwości samorozwoju kobiety, uwolnienie seksualności od odpowiedzialności i prokreacji, możliwość rozwiązania związku małżeńskiego w każdym momencie, a co za tym idzie możliwość częstej zmiany partnerów jest w gruncie rzeczy drogą hedonizmu, prowadzącą do pogłębiania się egoizmu i samotności. Taka koncepcja małżeństwa nie może gwarantować człowiekowi, prawdziwego dojrzewania i rozwoju, który pozwala stawiać czoła wyzwaniom, jakie stają przed nim każdego dnia. Współczesny człowiek przyjmując genderowy model rodziny może nigdy nie doświadczyć prawdziwej miłości. Miłość bowiem jest darem z siebie, akceptacją drugiego człowieka, wzajemnym ubogacaniem się. Miłość zakłada wspólne przezwyciężanie trudności dnia codziennego, odpowiedzialność za drugiego – także za dziecko, które jest owocem miłości. Tęsknota za miłością bezinteresowną, wpisana we wnętrze człowieka łączy się z nierozerwalnością i jednością małżonków, którego gwarantem jest sam Bóg w sakramencie małżeństwa.

  Pokaż streszczenie

  Ukryj streszczenie

STUDIA I REFLEKSJE

• KS. JACEK SZYMAŃSKI – Funkcje i zadania spowiednika w świetle przemówień Jana Pawła II do Penitencjarii Apostolskiej
  
  Od spowiednika wymaga się kompetencji w sferze intelektualnej, duchowej i moralnej. Błogosławiony Jan Paweł II prawie co roku wygłaszał specjalne przemówienia do spowiedników oraz tych, którzy przygotowują się do pełnienia tej posługi, z okazji spotkań organizowanych przez Penitencjarię Apostolską w Rzymie. W poniższej prezentacji skupimy się na uwypukleniu takich funkcji szafarza sakramentu pokuty i pojednania jak: sędzia, lekarz, kierownik duchowy oraz formator ludzkiego sumienia.

  Pokaż streszczenie

  Ukryj streszczenie
• KS. PIOTR OCHOTNY – Moralność bez etyki w filozofii ponowoczesnej Zygmunta Baumana
  
  Autor w swojej pracy przedstawia założenia postmodernistycznej filozofii moralności Zygmunta Baumana. Opiera się ona na postulacie oderwania moralności od etyki i zastąpienia kodeksów etycznych wrażliwością moralną „zwykłego człowieka”. Bauman jest czołowym przedstawicielem postmodernizmu, a jego koncepcja ponowoczesnej destrukcji etyki jest charakterystycznym rysem tego nurtu kulturowego. Prezentacje poglądów Baumana autor poprzedza ukazaniem historycznych i ideowych korzeni postmodernizmu, a także jego głównych nurtów. Zakończenie artykułu stanowi próba oceny i wskazania zagrożeń postmodernistycznej koncepcji moralności bez etyki, zaproponowanej przez Baumana.

  Pokaż streszczenie

  Ukryj streszczenie
• KS. JÓZEF DĘBIŃSKI – Życie w stalinowskiej Rosji
  
  Komuniści przejąwszy w 1917 r. władzę w wyniku październikowego puczu, budowę nowego państwa oparli na marksistowskiej tezie o walce klas, według której ustrój szczęśliwości społecznej można zbudować tylko wtedy, gdy zlikwiduje się klasy wyzyskiwaczy i stworzy nowego człowieka, dlatego m.in. ogłosili program całkowitego zniesienia własności prywatnej i zbudowania bezklasowego społeczeństwa. W gospodarce kierowali się centralnym planowaniem, dlatego likwidacji uległy prywatne gospodarstwa chłopskie, a w ich miejsce tworzono kołchozy i sowchozy, co w konsekwencji doprowadziło do wielkiego głodu na Ukrainie i w innych rejonach ZSRR, gdzie z tego powodu zmarło ok. 11,5 mln ludzi. Trudne warunki panowały także w miastach, gdzie ludzie mieszkali głównie w komunałach lub hotelach robotniczych. W życiu publicznym nie przestrzegano zasad demokracji parlamentarnej, a społeczeństwo zostało zdominowane przez jedną partię komunistyczną, która posiadała w ręku silny aparat bezpieczeństwa. Ludzi podejrzanych o brak lojalności osadzano w obozach lub skazywano na śmierć. Najgorzej żyło się ludziom z piętnem tzw. złego pochodzenia społecznego. Dotyczyło to głównie osób pochodzących z zamożniejszych grup społecznych, jak: arystokracja, duchowieństwo, chłopstwo, czyli tzw. kułacy, urzędnicy carscy, agenci dawnej policji czy zesłańcy i więźniowie polityczni. Komuniści wyznając filozofię marksistowsko-leninowską zerwali z dotychczasowym systemem wartości i etyki. Religię uznali za ideologię klas posiadających i przystąpili do jej zwalczania. Osobnym segmentem polityki sowieckich władz komunistycznych były prześladowania i przesiedlenia etniczne. Rządy komunistyczne w Rosji to czas grozy, podczas którego na szeroką skalę stosowano terror i to w sposób nieprzewidywalny; towarzyszyły mu aresztowania i egzekucje. Najgroźniejszą jego formą była tzw. Wielka Czystka z lat 1934-1938, która dotyczyła klas uprzywilejowanych i byłych opozycjonistów partyjnych; aresztowano wówczas 1,5 mln osób, z których skazano aż 85%, a rozstrzelano 51%, tj. ok 680 tysięcy. Okres komunizmu w ZSRR jest dowodem, do jakich okrucieństw jest zdolny człowiek, gdy buduje system społeczno-polityczny bez zasad i wartości; a obiecując stworzyć raj, budując piekło.

  Pokaż streszczenie

  Ukryj streszczenie
• KS. JACEK BARTCZAK – Mose in der Apostelgeschichte.
  
  Celem powyższego artykułu jest przedstawienie postaci Mojżesza i jego znaczącej roli w obronnej mowie św. Szczepana wobec Sanhedrynu w Dziejach Apostolskich. Na podstawie analizy tekstu biblijnego (Dz 6-7) święty Łukasz opierając się w swojej redakcji – w jakiejś części – na Księdze Wyjścia, opisuje życie Mojżesza i wskazuje na pewne podobieństwo z życiem Jezusa. Mojżesz ukazany jest jako pośrednik, prawodawca i interpretator prawa. Jezus natomiast nie tylko promulguje i interpretuje prawo ale wypełnia je i nadaje nowy sens.

  Pokaż streszczenie

  Ukryj streszczenie

SPRAWY KOŚCIELNE I DUSZPASTERSKIE

• Człowieka nie można do końca zrozumieć bez Chrystusa (materiały liturgiczne).

PRZEGLĄD BIBLIOGRAFICZNY

• Zdzisław Pawłowski, Narracja i egzystencja. Genesis w hermeneutyce opowieści, Toruń 2013 – ks. Bogdan Poniży
• Teresa Stanek, Przesłanie Pięcioksięgu w świetle struktury retorycznej, Poznań 2012 – ks. Zdzisław Pawłowski
• Henryk Pietras, Sobór nicejski (325). Kontekst religijny i polityczny, dokumenty, komentarze, Kraków 2013 – ks. Janusz Gręźlikowski
• Dialog chrześcijańsko-muzułmański. Teoria – praktyka – perspektywy, t. 3, red. M. Lewicka, C. Łapicz, Toruń 2013 – ks. Jerzy Bagrowicz
• Janusz Mariański, Kościół katolicki w Polsce w przestrzeni życia publicznego. Studium socjologiczne, Toruń 2013 – ks. Mariusz Konieczny
• Maria Spiss, Papież i Prymas. O przyjaźni Jana Pawła II i kard. Stefana Wyszyńskiego, Kraków 2011 – bp Andrzej F. Dziuba