STYCZEŃ – LUTY 2016 r.
- Wprowadzenie – Eugeniusz Sakowicz
- List arcybiskupa Stanisława Gądeckiego – przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski
- JANUSZ KRĘCIDŁO MS – Koncepcja honoru rodziny w Ewangelii według św. Marka
- MAREK SAJ CSsR – Obowiązek świętości w małżeństwie i rodzinie. Spojrzenie kanonisty
- SZCZEPAN T. PRAŚKIEWICZ OCD – Święci małżonkowie i rodzice z Lisieux wzorem dla małżonków i rodziców naszych dni
- KATARZYNA PARZYCH-BLAKIEWICZ – Przysięga miłości małżeńskiej w perspektywie współczesnych dylematów eklezjalnych
- KS. ZBIGNIEW ZAREMBSKI – Rodzina w centrum działalności pastoralnej Kościoła
- KRYSTIAN WOJACZEK – Na marginesie wkładu Jana Pawła II w duszpasterstwo rodzin
- PAWEŁ SOKOŁOWSKI – „Przygotować się do przyszłości”. Miłość małżeńska i rodzinna w orędziach Benedykta XVI na światowe dni młodzieży.
- HANNA ELŻANOWSKA – Znaczenie rodzinnych interakcji dla jakości relacji małżeńskiej
- MIROSŁAWA MAGDALENA SIERADZKA – Equipes Notre Dame szansą dla małżeństw sakramentalnych
STUDIA I REFLEKSJE
- KS. JANUSZ BORUCKI – Znaczenie i zadania kapituły generalnej w świetle wybranych dokumentów Kościoła po Soborze Watykańskim II
- KS. ŁUKASZ POLKOWSKI – Normana M. Forda i Tadeusza Ślipki argumenty na rzecz opóźnionej animacji człowieka
- PIOTR KOPROWSKI – Postać Daga Hammarskjölda w refleksji Janusza S. Pasierba
SPRAWY KOŚCIELNE I DUSZPASTERSKIE
- Człowieka nie można do końca zrozumieć bez Chrystusa (materiały liturgiczne).
PRZEGLĄD BIBLIOGRAFICZNY
- Poza logiką jest tylko absurd. Filozofia Józefa Marii Bocheńskiego OP, red. D. Łukasiewicz, R. Mordarski, Kraków 2014 – ks. Rafał Szprync
- Duszpasterstwo rodzin. Refleksja naukowa i działalność praktyczna, red. R. Kamiński, G. Pyźlak, J. Goleń, Lublin 2013, (Seria: Teologia Praktyczna, nr 22) – Marek Fiałkowski OFMConv.
- Leszek Jażdżewski, Przeszłość obecnych obszarów archidiecezji gdańskiej, t. 1: Średniowiecze, Pelplin 2014 – ks. Wojciech Cichosz
- Witold Kujawski, Parafie diecezji włocławskiej. Archidiakonat pomorski, Włocławek 2015 – ks. Łukasz Krucki
- Dariusz Kurzydło, Rytuały przejścia a bierzmowanie. Próba aplikacji psychologii antropologicznej do katechezy młodzieży, Warszawa 2015 – ks. Kazimierz Skoczylas
- Bogdan Czyżewski, Teocentryzm i antropocentryzm Modlitwy Pańskiej w przekazach patrystycznych, Poznań 2012 – ks. Ireneusz Werbiński
- Praktyczne aspekty funkcjonowania trybunałów kościelnych, red. Urszula Nowicka, Warszawa 2014 – ks. Janusz Gręźlikowski
- Gregory Heille, The Preaching of Pope Francis, Collegeville 2015 – ks. Henryk Sławiński
STRESZCZENIA
JANUSZ KRĘCIDŁO MS – Koncepcja honoru rodziny w Ewangelii według św. Marka
W Ewangelii Św. Marka bardzo licznie pojawia się terminologia związana ż życiem rodzinnym. Wielowiekową tradycyjną koncepcji rodziny, dla której honor był najwyższą wartością, konfrontuje Marek z koncepcją duchowej rodziny Jezusa. Przynależność przez wiarę w Jezusa do Jego duchowej rodziny implikuje życie według nowych kryteriów honorowego postępowania. Nowymi wyznacznikami pokrewieństwa nie są już wspólna krew i wspólne imię, lecz sam Jezus Chrystus objawiający wolę Boga Ojca. W ten sposób przynależność do duchowej rodziny Jezusa staje się ważniejsza od więzów łączących rodzinę naturalną. Wzajemne więzi w nowej rodzinie powinny być wzorowane na relacji: „Ojciec – Syn. Wspólnota postrzegać ma siebie jako dzieci/potomkowie Boga Ojca. Najwyższą wartością człowieka nie jest zatem honor rodziny i wynikający stąd jego osobisty honor, lecz sam Bóg.
SZCZEPAN T. PRAŚKIEWICZ OCD – Święci małżonkowie i rodzice z Lisieux wzorem dla małżonków i rodziców naszych dni
W niedzielę 18 października 2015 r., podczas Synodu Biskupów o małżeństwie i rodzinie, papież Franciszek kanonizował błogosławionych małżonków Zelię i Ludwika Martin, rodziców św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Artykuł, po przedstawieniu sylwetek obojga świętych, którzy przed zawarciem małżeństwa próbowali wstąpienie do klasztorów, opisuje ich wspólną drogę w życiu rodzinnym. Wydali na świat dziewięcioro dzieci (dwóch synów i siedem córek). Synowie i dwie córki zmarły bardzo wcześnie, a pozostałe córki zostały zakonnicami (cztery karmelitankami bosymi i jedna wizytką). Św. Zelia zmarła na raka piersi w 46. roku życia, gdy najmłodsza córka – Teresa od Dzieciątka Jezus miała zaledwie cztery i pół roku. Św. Ludwik doczekał 71 lat życia; pod koniec życia był sparaliżowany.
Procesy beatyfikacyjne prowadzono osobno dla każdego z małżonków. Decyzją św. Jana Pawła II procesy o cudzie niezbędnym do ich wspólnej beatyfikacji i następnie kanonizacji prowadzone były dla obojga razem, jako małżonków połączonych nierozerwalnym węzłem sakramentu.
Kanonizacja świątobliwych rodziców była pierwszą kanonizacją pary małżeńskiej w historii Kościoła. Fakt, że dokonała się ona podczas synodu o rodzinie podkreśla naukę Kościoła o godności i misji rodziny, jako sakramentalnej wspólnoty życia mężczyzny i kobiety, otwartych na przekazywanie daru życia i zaangażowanych w chrześcijańskie wychowanie potomstwa. Przypomina nadto o istnieniu powszechnego powołania do świętości, które może i powinno być zrealizowane w małżeństwie.
KATARZYNA PARZYCH-BLAKIEWICZ – Przysięga miłości małżeńśkiej w perspektywie współczesnych dylematów eklezjalnych
W artykule podjęto temat miłości małżeńskiej jako „substancji” sakramentu małżeństwa. Miłość małżeńska Józefa z Nazaretu została wskazana jako źródło refleksji teologicznej na omawiany temat. Wykazano różnice między miłością w związku naturalnym a miłością w związku sakramentalnym. Sakrament wprowadza miłość naturalną w wymiar miłości nadprzyrodzonej. Dlatego małżonkowie chrześcijańscy stają się nawzajem szafarzami Bożej łaski. Chrześcijanie współcześni nie mają wystarczającej świadomości czym jest łaska sakramentu małżeństwa. Stąd biorą się problemy z zachowaniem nauki Jezusa w życiu wielu rodzin. Potrzebne jest więc budzenie świadomości sakramentalnej u chrześcijan. Z perspektywy kościelnej istotne jest rozbudowanie form przygotowania dalszego i bliższego do sakramentu małżeństwa. Miłość Świętych Małżonków z Nazaretu powinna być najważniejszym przykładem w działalności duszpasterstwa rodzin.
KS. ZBIGNIEW ZAREMBSKI – Rodzina w centrum działalności pastoralnej Kościoła
Autor artykuł podjął się zadania ukazania centralnej roli małżeństwa i rodziny w pastoralnej działalności Kościoła. Kościół od początku swego istnienia otaczał troską podstawowe środowisko życia człowieka, gdyż świadomy był, że dobro każdej istoty ludzkiej, społeczeństwa i jego samego związane jest z życiem rodziny. Stad fundamentalnym posłannictwem Kościoła jest głoszenie wszystkim wpisanego w naturę ludzką zamysłu Bożego, dotyczącego małżeństwa i rodziny, popieranie ich i obrona przed jakimikolwiek atakami. O centralnym miejscu rodziny w posłudze pastoralnej Kościoła decyduje wiele istotnych aspektów. Autor publikacji zaznacza, że aktualne zagrożenia motywują Kościół do intensywnej posługi, która w gruncie rzeczy swoje źródło znajduje w fundamentalnej prawdzie o rodzinie, objawionej na kartach Pisma Świętego oraz w nakazie pastoralnym, zobowiązującym do wspierania rodziny od momentu jej powstania i w trakcie budowania przez małżonków wzajemnej komunii aż do zakończenia jej ziemskiego wymiaru. Działalność ukierunkowana na rodzinę obejmuje wiele inicjatyw związanych z posługą nauczania, liturgią i duszpasterskim wsparciem.
KRYSTIAN WOJACZEK – Na marginesie wkładu Jana Pawła II w duszpasterstwo rodzin
Sytuacja współczesnego małżeństwa i rodziny wymaga zmiany duszpasterstwa rodzin. Zmianę tę przygotował Kościół katolicki swoim nauczaniem od wielu lat. Wymaga to wprowadzenie w życie nauczania Soboru Watykańskiego II w tej materii oraz papieża Jana Pawła II. W niniejszym artykule podjęto trzy elementy konieczne do zmiany we współczesnym duszpasterstwie rodzin: ukazanie małżonkom i rodzicom personalistycznego modelu małżeństwa, przybliżenie wiedzy szczegółowej oraz metodologii odnoszenia wiedzy szczegółowej do modelu małżeństwa. Ukazanie modelu małżeństwa pozwala zredefiniować podstawowe pojęcia małżeństwa i doprowadzi do tego, że ślubowane przez małżonków treści będą dla nich jednoznacznie zrozumiałe. Przekaz rozwiązań szczegółowych umożliwi małżonkom wypełnienie ogólnych pojęć modelowych szczegółowymi treściami codziennego życia. Zaś metodologia odnoszenia treści szczegółowych do modelu zabezpiecza przed przyjmowaniem rozwiązań niezgodnych z modelem oraz zastępowania nauki Kościoła na temat małżeństwa i rodziny danymi czerpanymi z psychologii, socjologii i innych nauk humanistycznych.
HANNA ELŻANOWSKA – Znaczenie rodzinnych interakcji dla jakości relacji małżeńskiej
W rodzinie szczególną role odgrywa podsystem mąż-żona. Relacja małżeńska w systemie rodzinnym jest najważniejsza. Daje początek rodzinie, od niej zależy powstanie i trwanie rodziny a jej jakość w szczególnej mierze wpływa na jakość innych podsystemów oraz jest podstawą stabilności i równowagi stosunków w całej rodzinie.. Jakikolwiek przejaw dysfunkcji w tym podsystemie musi odbić się na całej rodzinie. Celem artykułu jest próba spojrzenia na relacje małżeńską przez pryzmat systemowego rozumienia rodziny.
STUDIA I REFLEKSJE
KS. ŁUKASZ POLKOWSKI – Normana M. Forda i Tadeusza Ślipki argumenty na rzecz opóźnionej animacji człowieka
Celem artykułu jest ukazanie poglądów Normana M. Forda i Tadeusza Ślipki w kwestii określenia momentu animacji człowieka. Obaj są zwolennikami stanowiska animacji sukcesywnej, ale podają odmienne przyczyny, które skłoniły ich do przyjęcia takiego rozwiązania. Ford, w ramach embriologii skupia się na badaniu kolejnych etapów rozwoju embrionu ludzkiego, aby odnaleźć moment, który daje pewność, że istnieje już dusza ludzka. Posługuje się przy tym filozofią Arystotelesa i kategorią jednostkowości. Ostatecznie dochodzi do wniosku, że najbardziej prawdopodobnym momentem animacji embrionu, jest etap gastrulacji, podczas którego ujawniają się zaczątki układu nerwowego. Natomiast Tadeusz Ślipko stara się rozwiązać ten sam problem na gruncie tomizmu. Wylicza zjawiska w życiu embrionalnym, których nie da się wyjaśnić, kiedy przyjmie się, że animacja następuje w chwili zapłodnienia komórki jajowej. Z tego powodu przyjmuje teorię animacji sukcesywnej. Z biegiem czasu poglądy obu filozofów uległy zmianie ze względu na widoczne konsekwencje przyjęcia teorii animacji sukcesywnej w etyce.